توزیع جغرافیایی گروه های مختلف جامعه پزشکی در کشور و بررسی نابرابری های استانی

زمینه: ایران اسلامی در دهه های اخیر شاهد رشد قابل توجه تعداد نیروهای تخصصی ارایه دهنده خدمات سلامت بوده است اما شاید به راحتی نتوان در مورد توزیع متوازن آنها در سطح کشور نظر داد. در این مطالعه با استفاده از اطلاعات سازمان نظام پزشکی توزیع استانی گروه های مختلف پزشکی مورد بررسی قرار گرفت.روش کار: فراوانی تعداد پزشکان عمومی، متخصص و فوق تخصص، داروسازان، دندان پزشکان عمومی و متخصص و ماماهای مشغول به کار در استان های مختلف کشور از سازمان نظام پزشکی کشور اخذ و شدت پراکندگی و توزیع آنها در استان های مختلف کشور بررسی و به صورت نقشه های سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ترسیم گردید.یافته ها: در سال 1387 در کشور برای هر هزار نفر، 1.02 پزشک عمومی، 0.21 داروساز و 0.29 دندانپزشکان عمومی مشغول به کار بوده اند. نسبت کل پزشکان متخصص در هر هزار نفر 0.44، پزشکان فوق تخصص و دندان پزشکان متخصص 0.02، نسبت کل ماماها در هر هزار نفر نفر زن در سنین باروری 0.38 بود. میزان ضریب تغییرات در گروه های مختلف برای پزشکان عمومی 252.3%، پزشکان متخصص 14.77%، پزشکان فوق تخصص 65.3% و برای داروسازان 190.3% بود. این شاخص برای دندان پزشکان عمومی 168.8% و برای متخصصین دندان پزشکی 72.8% بود. همچنین استان های مرکزی کشور از منظر توان تخصصی در زیرگروه های مختلف پزشکی برخوردارتر بوده و سایر استان ها همچنان نیازمند تامین نیروی متخصص در گروه های مختلف پزشکی هستند.نتیجه گیری: اگر چه نسبت گروه های مختلف پزشکی به جمعیت در حد قابل قبولی می باشد که احتمالا به دلیل افزایش تربیت دانشجویان در این گروه ها است اما متاسفانه توزیع جغرافیایی آنها در سطح کشور نامتعادل بوده و به نظر می رسد در مناطق محروم همچنان کمبود قابل توجه ای وجود داشته باشد.